ਕਮਲਾ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ

ਕਮਲਾ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਸੀ ਜੋ ਸੰਨ 1961 ਵਿੱਚ ਸਿਲਚਰ ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।

ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ

ਕਮਲਾ ਦਾ ਜਨਮ ਸਾਲ 1945 ਵਿੱਚ ਅਸਾਮ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸਿਲਹਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਰਾਮਰਮਨ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਅਤੇ ਸੁਪ੍ਰਬਾਸਿਨੀ ਦੇਵੀ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਗੁਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਕਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ ਦੌਰਾਨ ਸਿਲਹਟ ਜਨਮਤ ਦੇ ਅਧਾਰ ਉੱਤੇ ਸਿਲਹਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਰਲ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 1950 ਵਿੱਚ ਪੂਰਬੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਵਿੱਚ, ਸਿਲਹਟ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਹਿੰਦੂ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਚਲੇ ਗਏ ਸਨ। ਕਮਲਾ ਦੀ ਮਾਂ ਵੀ ਸਾਲ 1950 ਵਿੱਚ ਕਛਾਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸਿਲਚਰ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ।

ਕਮਲਾ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਸਿਲਚਰ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ ਰੋਡ 'ਤੇ ਕਿਰਾਏ ਦੇ ਮਕਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਬੇਨੂੰ ਨੇ ਨਰਸਿੰਗ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ ਸਿਮਲੁਗੁਰੀ ਚਲੀ ਗਈ। ਕਮਲਾ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਲਈ ਉਸ ਦੀ ਕਮਾਈ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ, ਕਮਲਾ ਨੇ ਸਿਲਚਰ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇਲਾਲ ਸੇਠ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਕੋਲ ਸਕੂਲ ਦੀਆਂ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕਾਂ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਰਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਪਣੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਬੇਨੂੰ ਨੂੰ ਉਸ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦਕੋਸ਼ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਜੋ ਉਸ ਦੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਖਰੀਦਣਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਉਂਦਾ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਹਿਪਾਠੀਆਂ ਤੋਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਉਧਾਰ ਲੈਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪਾਠ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦੀ ਸੀ। ਸੰਨ 1961 ਵਿੱਚ ਕਮਲਾ ਨੇ ਮੈਟ੍ਰਿਕ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਦ੍ਰਿੜ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਟ੍ਰਿਕ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਐਲਾਨੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਾਈਪਰਾਈਟਿੰਗ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਸੀ।

ਯਾਦਗਾਰ

ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ, ਗੋਪਾ ਦੱਤਾ ਆਇਚ ਨੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕਮਲਾ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਨ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ ਛੋਟੇਲਾਲ ਸੇਠ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਕਮਲਾ ਭੱਟਿਆਚਾਰੀਆ ਦੀ ਕਾਂਸੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਈ।